قند خون بالا (هیپرگلیسمی) در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا نوع ۲ شایع است، اما همچنین میتواند در افراد بدون این بیماریها نیز رخ دهد. در این مورد، اغلب به آن هیپرگلیسمی غیردیابتی میگویند.
هشدار: قند خون بالا در افراد بدون دیابت هم رخ میدهد!
به گزارش آیزندگی، بسته به شدت مورد، علائم قند خون بالا در افرادی که دیابت ندارند عبارتند از:
• سردرد
• افزایش تشنگی یا گرسنگی
• تکرر ادرار
• خستگی شدید
• تاری دید
• ضربان قلب سریع
• گزگز، سوزش یا بیحسی در دستها یا پاها
• عفونتهای مکرر یا زخمهایی که دیر التیام مییابند
• کاهش وزن ناخواسته
هیپرگلیسمی غیردیابتی ممکن است به عنوان مقدمهای برای دیابت رخ دهد مانند پیش دیابت (اختلال تحمل گلوکز) یا ممکن است هیچ ارتباطی با دیابت نداشته باشد. علل شایع متنوعی برای آن وجود دارد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم تعامل بین پانکراس و کبد را مختل میکند.
سندرم کوشینگ
یک اختلال ناشی از ترشح بیش از حد هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک تولید شده توسط غده هیپوفیز است. تقریباً ۱۰ تا ۳۰ درصد از افراد مبتلا به آن دچار اختلال در تحمل گلوکز میشوند، در حالی که ۴۰ تا ۴۵ درصد به دیابت مبتلا میشوند.
بیماریهای پانکراس
مانند پانکراتیت، سرطان پانکراس و فیبروزکیستیک میتوانند باعث افزایش قند خون شوند زیرا سلولهای پانکراس در این شرایط آسیب میبینند. هنگام التهاب و آسیب آنها دیگر قادر به تولید انسولین کافی برای حذف گلوکز از خون برای کنترل قند خون نیستند.
سندرم تخمدان پلیکیستیک
یک اختلال غدد درونریز شایع در بین زنان در سنین باروری است. زنان مبتلا به آن دچار عدم تعادل هورمونی مانند افزایش سطح تستوسترون، انسولین و پروتئینهای التهابی به نام سیتوکینهای آزاد شده از بافت چربی هستند.
تروما
استرس فیزیکی وارد شده به بدن، از جمله تروما، سوختگی و سایر صدمات، میتواند با تغییر روش متابولیزه شدن گلوکز باعث افزایش قند خون شود. استرسهای فیزیکی همچنین باعث میشود بدن پروتئینهای التهابی به نام سیتوکینها را آزاد کند که با انسولین مقابله کرده و منجر به مقاومت به انسولین میشود.
جراحی و استرس
تغییرات متابولیسم گلوکز که از استرس فیزیکی به بدن رخ میدهد، پس از جراحی نیز رخ میدهد. و منجر به افزایش مشابه در سیتوکینها و هورمونهایی میشود که تولید گلوکز در کبد را تحریک میکنند و جلوی اثرات انسولین را برای حذف گلوکز اضافی از خون میگیرند.
عفونتها
هیپرگلیسمی میتواند ناشی از استرس فیزیکی نسبت به عفونت مانند ذاتالریه یا عفونتهای مجاری ادراری باشد. افزایش سطح هورمون استرس کورتیزول که در عفونتها اتفاق میافتد، توانایی انسولین را برای حذف گلوکز اضافی از جریان خون مسدود میکند و بدن را در حالت قند خون بالا نگه میدارد.
قند خون بالا همچنین از عفونتها به عنوان یک واکنش طبیعی به منظور تامین نیازهای اندامهایی مانند مغز، کلیهها و گلبولهای قرمز خون که برای کمک به پاسخ سیستم ایمنی برای مقابله با عفونت به گلوکز وابسته هستند، ایجاد میشود.
منبع: سلامت