به گزارش آیزندگی، افسردگی زمستانی یا افسردگی تابستانی، نوعی افسردگی است که در آن فردی که در اکثر اوقات سال از شرایط روحی نرمال برخوردار است در زمستان یا تابستان دچار اختلال افسردگی میشود.
۱. اختلال عاطفی فصلی چیست؟
این نوع افسردگی هر ساله در زمان خاصی بروز میکند، معمولاً در اواخر پاییز یا اوایل زمستان و زمانی که با کوتاه شدن روز، نور خورشید کمتر می شود. برخی افراد در بهار یا اوایل تابستان به آن مبتلا می شوند، اما این موارد طبیعی نیست.
۲. علائم آن چیست؟
اکثر مواقع در روز ممکن است احساس خستگی، تنبلی و بیحوصلگی کنید. گاهی اوقات ممکن است یک بار در هفته اتفاق بیفتد. ممکن است در این دوران خوابیدن، تمرکز کردن یا لذت بردن از فعالیتهای مورد علاقه فرد دشوار شود. همچنین ممکن است پرخوری کنند و وزن اضافه کنند.
۳. چه عاملی باعث اختلال عاطفی فصلی میشود؟
پزشکان تصور میکنند که نور خورشید در زمانهای خاصی از سال کمتر میتواند تغییراتی را در بدن ایجاد و برخی مواد شیمیایی اصلی را در مغز تولید کند. ممکن است ساعات کمتری از روز موجب افزایش ملاتونین و کاهش سروتونین شود، دو ماده ای که سبب می شود خواب منظم داشته باشید و روحیهتان یکنواخت باشد.
۴. چه کسانی به آن مبتلا میشوند؟
هرچه از خط استوا دورتر باشید، احتمال ابتلا به این اختلال بیشتر می شود. به عنوان مثال، اگر در نیوهمپشایر زندگی میکنید، حدودا هفت برابر بیشتر از فلوریدا احتمال ابتلا به آن زیاد می شود. هر کسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود، اما افرادی که سابقه افسردگی خانوادگی یا شخصی دارند، بیشتر به آن مبتلا میشوند و علائم آنها اغلب شدیدتر است. و زنان چهار برابر بیشتر از مردان به آن مبتلا میشوند.
۵. چگونه میفهمید که به آن مبتلا هستید؟
علائم خود را به پزشک بگویید. پزشک در مورد سابقه خانوادگی این بیماری سوالهایی میپرسد و بررسی میکند که آیا بیماری دیگری نیز دارید که مشکلات مشابه آن را داشته باشد. به طور مثال، انرژی کم میتواند نشانه ای از وجود ویروس، مشکلات تیروئیدی یا کاهش قندخون باشد. کمبود خواب، افزایش وزن و بدخوابی ممکن است علائم مشکلات هورمونی و موارد دیگر باشد که به تغییرات فصلی مرتبط نیست.
۶. درمان با دارو
پزشک ممکن است داروی ضد افسردگی با نام مهار کننده جذب مجدد سروتونین (SSRI) را به فرد پیشنهاد کند. این قرصها به حفظ سروتونین بیشتر در مغز کمک میکنند و میتواند به خلق و خو و خواب بهتر کمک کند. درباره خطرات و عوارض جانبی که شامل خشکی دهان، حالت تهوع، مشکلات خواب، سرگیجه، سردرد و مشکلات جنسی است، سوال کنید. ممکن است لازم باشد داروهای مهار کننده مختلف یا داروهای ضد افسردگی دیگری را امتحان کنید تا بتوانید یک داروی مناسب را انتخاب کنید.
۷. نوردرمانی
برای جایگزینی نورآفتاب که در ماههای زمستانی زیاد وجود ندارد میتوانید از لامپهای مخصوص استفاده کنید. این منبعهای روشنایی حدودا ۲۰ برابر بیشتر از نور های معمولی محیط داخلی را تولید میکنند و اشعه ماوراءبنفش را که می تواند به پوست آسیب برساند را از بین میبرد. صرفا هر روز صبح ۲۰ – ۶۰ دقیقه بودن در مقابل یکی از این لامپها در زمستان میتواند به کاهش علائم کمک کند.
۸. گفتاردرمانی
یک درمانگر میتواند به فرد کمک کند تا الگوهای تفکر منفی که حال فرد را بدتر می کند، شناسایی کند. در شیوه ای از درمان شناختی رفتاری، سعی میشود افکار فرد را با افکار شادتر و همچنین فعالیتهایی که فرد را درگیر میکند و به او احساس لذت میدهد، جایگزین کنند. همچنین ممکن است به فرد کمک کند تا از تاریکی ماه های زمستانی رهایی یابد.
۹. درمان با ویتامین دی
تحقیقات، نتایج متفاوتی را نشان میدهد از اینکه آیا مصرف ویتامینD میتواند به درمان این اختلال کمک کند یا خیر. افراد معمولاً در زمستان ویتامین D کمتری در خون دارند، اما پزشکان هنوز نمی دانند که دلیل آن چیست. برخی مطالعات انجام شده نشان میدهد که مکملهای ویتامین D به افراد کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشند، اما به نظر میرسد برخی دیگر از ویتامینها هیچ تاثیری ندارند.
۱۰. چگونه آن را کنترل کنیم
مواردی هست که میتوانید به تنهایی این علائم را کنترل کنید. با عزیزانی که شرایط شما را درک میکنند ارتباط برقرار کنید و وقت خود را با آنها بگذرانید. درواقع ورزش میتواند روحیه فرد را افزایش دهد. این کار را در زیر نورآفتاب انجام دهید تا بیشتر از مزایای آن بهرهمند شوید. یک رژیم غذایی متعادل از سبزیجات، غلات کامل و میوهها داشته باشید و از مصرف قند و کربوهیدراتهای ساده مانند نان سفید خودداری کنید. طبق یک برنامه منظم بخوابید تا روحیهتان یکنواخت شود و از نور روز حداکثر استفاده را ببرید.
۱۱. اختلال عاطفی فصلی در بهار یا تابستان
اگر در فصولی که بیشتر آفتابگیر است به اختلال عاطفی فصلی مبتلا شوید، علائم آن با اختلال عاطفی زمستانی متفاوت است. ممکن است آشفته و مضطرب و همچنین افسرده به نظر برسید. به جای اشتیاق به غذاهای خاص ممکن است اشتهایی به خوردن نداشته باشید و ممکن است به جای اضافه وزن، منجر به کاهش وزن شود، مانند برخی مواقع در ابتلا به اختلال فصلی زمستانی.
۱۲. چه وقت به پزشک مراجعه کنیم
اکثر افراد هر چند وقت یکبار احساس افسردگی و بی حالی میکنند، اما اگر روزها یا هفتهها بدون دلیل مشخصی به آن مبتلا باشند، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنند. پزشک می تواند به فرد و عزیزان او کمک کند تا شرایط موجود را درک کنند و بتوانند درمان را شروع کرده و این وضعیت را کنترل کنند. اگر افسردگی فرد را به فکر آسیب رساندن به خودش سوق دهد، فوراً باید به پزشک مراجعه کند.
منبع: سلامت