به گزارش آیزندگی، پلاکتها در شمارش کامل خون اندازهگیری میشوند. این آزمایش خون رایج همچنین تعداد گلبولهای قرمز، تعداد گلبولهای سفید و شاخصهای خونی را ارائه میدهد که اندازه، شکل و کیفیت گلبولهای قرمز و پلاکتها را اندازهگیری میکند.
شمارش طبیعی پلاکت بین ۱۵۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰۰ پلاکت در هر میکرولیتر خون است. به طور معمول، قبل از کاهش تعداد پلاکتها به ۵۰۰۰۰ در میکرولیتر یا کمتر، علائم کمی وجود دارد، و خطر خونریزی شدید در صورتی که شمارش بالای ۱۰۰۰۰ در میکرولیتر باشد، غیرمعمول است.
تعداد کم پلاکتها معمولاً در طول آزمایش خون معمولی مشاهده میشود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• کبودی
• نقاط قرمز کوچک روی پوست که با فشار سفید نمیشوند (پتشی) و لکههای بزرگتر (پورپورا)
• خونریزی طولانی مدت، حتی از یک بریدگی کوچک
• دورههای قاعدگی غیرطبیعی سنگین
• خونریزی بینی
• خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
• خونریزی مقعدی یا ادراری
• سردرد یا علائم دیگری که ممکن است به دلیل خونریزی داخلی در نواحی مختلف بدن رخ دهد
سطح پلاکتها را میتوان در خون با مکانیسمهای مختلف کاهش داد. این موارد عبارتند از:
• کاهش تولید: مغز استخوان تولید پلاکتهای کافی را متوقف میکند. به دلیل انواع خاصی از سرطان که به مغز استخوان آسیب میزند، سرکوب مغز استخوان در اثر شیمیدرمانی یا سایر داروها، کمبود “بلوکهای سازنده” تغذیهای برای ساخت سلولهای خون یا شرایط ژنتیکی رخ دهد.
• افزایش استفاده یا تخریب: پلاکتها میتوانند خیلی سریع مصرف شوند (مانند بارداری و حوادث خونریزی) یا در جریان خون از بین بروند. برخی بیماریهای خودایمنی به پلاکتها حمله کرده و آنها را از بین میبرند. تخریب همچنین میتواند در اثر واکنش به برخی داروها، عفونتها و علل دیگر ایجاد شود.
• جداسازی: این وضعیتی است که در آن طحال روی پلاکتها را نگه میدارد، بنابراین آنها برای لخته شدن در دسترس نیستند. اغلب به دلیل بیماری دیگری مانند سیروز کبدی یا سرطانهای مرتبط با خون است.
در برخی موارد، تعداد طبیعی پلاکتها وجود دارد، اما آنطور که باید عمل نمیکنند (مانند شرایطی که بهدرستی تجمع نمییابند).
تعیین علت کاهش پلاکت
تعیین علت دقیق تعداد کم پلاکتها در شناسایی درمان مناسب ضروری است.
وقتی فردی تعداد پلاکت پایینی دارد، ممکن است علت آن واضح باشد (مثلاً اگر شیمیدرمانی دریافت کرده باشد). با این حال، در مواقع دیگر علت ناشناخته است. در این مورد، یک شرح حال بسیار دقیق انجام میشود، یک معاینه جسمی و سایر پارامترهای خون ممکن است ارزیابی شود. آزمایشهای بیشتر، مانند سطح ویتامین B۱۲، بیوپسی مغز استخوان و بیشتر ممکن است برای تعیین تشخیص دقیق مورد نیاز باشد.
منبع: سلامت