نظریه استطاعت در روانشناسی چیست؟

به گزارش آی‌زندگی، تئوری استطاعت می تواند به توضیح اینکه چرا زنان حتی زمانی که تمام وقت کار می کنند، حجم نامتناسبی از کارهای خانه و مراقبت از کودکان را برعهده دارند کمک کند. این تفاوت در نحوه درک افراد از محیط خانه تأثیر مهمی بر تعداد کارهایی که همسران انجام می دهند، دارد.

ادراکات استطاعت را می‌توان با تمرین و تلاش آگاهانه تغییر داد
نتایج مطالعات محققان نشان داده است، اگر یک زوج خیالی را تصور کنید که به رابطه خودشان متعهد هستند و مسئولیت‌های خانه را نیز به طور مساوی تقسیم می‌کنند، باید بدانید که این دو هرگز در دیدن جزییات خانه با هم تشابه ندارند.  وقتی خانم خانه وارد آشپزخانه نامرتب می شود، می بیند که ظروف باید شسته شوند و سطل زباله باید بیرون برده شود، اما در نقطه مقابل مرد خانه می‌بیند ظرف‌‌هایی در سینک وجود دارند و سطل زباله پر است و او آشفتگی را به عنوان وظایفی که باید انجام شود نمی‌بیند.

نتایج مطالعه اخیر نشان می ‌دهد:مردان و زنان توسط جامعه آموزش دیده ‌اند تا وقتی به آشفتگی در خانه‌شان نگاه می‌کنند، گزینه‌های متفاوتی برای عمل ببینند. پژوهشگران معتقدند که این بینش می ‌تواند به زوج‌‌ها کمک کند تا کارهای خانه را به طور مساوی‌تری تقسیم کرده و مهم است که دلایل اصلی مشکل را درک کنند.
بر اساس مفهومی در روانشناسی به نام نظریه استطاعت، وقتی به اشیاء و موقعیت‌ها نگاه می‌ کنیم، امکان عملی را در آن ها می ‌بینیم بنابراین وقتی به یک سیب نگاه می کنید، آن را نه تنها قرمز و براق می بینید، بلکه آن را خوراکی در نظر می‌گیرید.

با این اساس زن و شوهر زمانیکه به چیزهای یکسانی در آشپزخانه نگاه می کنند، احتمالا عمل های متفاوتی را درک می کنند. تئوری استطاعت می تواند به توضیح اینکه چرا زنان حتی زمانی که تمام‌وقت کار می‌کنند، حجم نامتناسبی از کارهای خانه و مراقبت از کودکان را برعهده دارند کمک کند. این تفاوت در نحوه درک افراد از محیط خانه تأثیر مهمی بر تعداد کارهایی که همسران انجام می دهند، دارد.

از آنجاییکه خانم خانه نسبت به کارهای خانگی حساس‌تر است، احتمالاً متوجه می ‌شود که ظرف‌ها باید شسته شوند و انگیزه بیشتری برای انجام این کار دارند. این احتمال وجود دارد که مرد خانه حتی متوجه نابرابری در حجم کار نشود. به گفته محققان این دوگانگی بی عدالتی و نامرئی بودن، آسیب های ذهنی قابل توجهی را بر زنان وارد کرده و فشار جدی بر روابط وارد می کند.

پژوهشگران توضیح می دهند که اولین چیزی که باید بگوییم این است که کمتر حساس بودن مردان نسبت به جزییات خاص بهانه جوئی نیست. وقتی خانم‌ها از آقایان شکایت می‌‌کنند که او هرگز ظرف‌ها را نمی ‌شوید، به این دلیل است که مردان ظرف‌ها را به‌ عنوان وسیله شست ‌شونده نمی‌ بینند.

در مقابل پاسخ خانم‌ها این است که این موضوع دقیقاً همان مشکلی است که مردان باید روی آن کار کنند. بنابراین آقایان برای به دست آوردن سهم منصفانه در وظایف خانه، نیاز به تغییر درک خود از موضوعات و جزییات دارند.
محققان توضیح می‌دهند که خبر خوب این است که ادراکات استطاعت را می توان با تمرین و تلاش آگاهانه تغییر داد. ما با انجام کار بیشتر و توجه آگاهانه به نشانه‌هایی در مورد اینکه آیا کار باید انجام شود یا خیر، بهتر می ‌توانیم از عهده کار برآییم.

پژوهشگران می‌گویند: وقتی صحبت از کارهای خانه می شود، این هنجارها جنسیتی هستند چراکه از سنین پایین، دختران بیشتر از پسرها کارهای خانه را انجام می دهند. دختران تشویق می شوند تا با اسباب بازی هایی مانند جاروبرقی و عروسک هایی که تقلید از فعالیت های مراقبت از کودک را تشویق می‌کنند، بازی کنند.
استراتژی اصلی شامل تغییر طرز فکر آقایان است. چیزی که مردان باید تمرین کنند انجام دادن کار نیست بلکه آقایان باید مسئولیت بپذیرند.

پژوهشگران معتقدند که جامعه نیز باید تغییر کند. در این راستا پرورش حساسیت نسبت به مسئولیت‌های خانه مستلزم فرصت‌هایی برای تمرین است و این موضوع بستگی به نوع درستی از سیاست‌ها دارد.
علیرغم دستاوردهای فرهنگی، اقتصادی و حقوقی زنان در دهه‌ های گذشته، غلبه بر اختلافات در میزان انجام کارهای خانه توسط زنان و مردان دشوار است.
یافته‌های مطالعات نشان می دهد که برای جبران عدم تعادل، تشویق مردان به انجام سهم برابر کافی نیست بلکه مردان باید مسئولیت دیدن آنچه را که باید انجام دهند، بر عهده بگیرند.

منبع: میگنا