گروهی از محققان به سرپرستی دانشگاه تگزاس در آستین آمریکا بهتازگی کشف کردهاند که یک ویژگی روزمره فیزیک ممکن است ابزاری حیاتی در پیشبینی قویترین زلزلههای جهان باشد.
طراحی ابزار جدید برای پیشبینی شدت زلزله را ببینید!
به گزارش آیزندگی، به گفته کارشناسان، یک پدیده اصطکاکی ممکن است کلید مهمی در درک زمان و چگونگی حرکت شدید گسلها باشد. در حالی که این نکته به تنهایی امکان پیشبینی درباره زمان و مکان زمین لرزه بزرگ بعدی را به دانشمندان نمیدهد زیرا نیروهای ایجادکننده زلزلههای بزرگ بسیار پیچیده هستند، با این وجود راه جدیدی را برای بررسی علل و امکان وقوع زلزلههای مخرب به دانشمندان ارائه میدهد.
به نقل از ایسنا، محققان سنگهای جمعآوریشده از یک گسل را که بهخوبی بررسی شده بود در سواحل نیوزیلند در یک دستگاه پرس هیدرولیک فشرده کردند و متوجه شدند که این سنگها بسیار کند ترمیم میشوند و بهراحتی میلغزند. با معرفی این یافته در یک مدل رایانهای که برای تخمین فعالیت زلزله در آن منطقه استفاده میشود، نتایج به یک لرزش کوچک و با حرکت آهسته هر دو سال یکبار اشاره کرد که بهطور تقریبی با مشاهدات گسل نیوزیلند مطابقت دارد.
بنابراین، گسلی که دیر ترمیم میشود، به احتمال زیاد بیخطر حرکت میکند، در حالی که گسلی که سریع ترمیم مییابد، تا زمانی که به یک زلزله بزرگ و مخرب تبدیل شود، باقی میماند، پدیدهای که همچنین توضیح میدهد، برای نمونه، چرا برای راندن یک جعبه سنگین از حالت سکون، تلاش بیشتری نسبت به زمان حرکت آن لازم است.
دمیان سافر، یکی از محققان این تحقیق، متخصص ژئوفیزیک در دانشگاه تگزاس در آستین گفت: فیزیک و منطق یکسان باید برای انواع مختلف گسلها در سراسر جهان اعمال شود. با نمونههای مناسب و مشاهدات میدانی، اکنون میتوانیم پیشبینیهای قابل آزمایشی در مورد میزان بزرگی و تعداد دفعات لغزشهای لرزهای بزرگ در سایر گسلهای اصلی مانند کاسکادیا در شمال غربی اقیانوس آرام انجام دهیم.
کارشناسان بر این باورند که سنگهای غنی از خاک رس که در بسیاری از گسلهای بزرگ مشترک هستند، ممکن است به صفحات امکان لغزش آرام از کنار یکدیگر را بدهند، زلزلهها را تنظیم و تجمع فشار را محدود کنند.
سریشاران شریدهاران، دستیار تحقیق، استاد علوم زمین در دانشگاه ایالتی یوتا توضیح داد: این ما را به پیشبینی واقعی زلزلهها نزدیکتر نمیکند اما به ما میگوید که آیا یک گسل ممکن است بیصدا و بدون زلزله بلغزد یا زمینلرزههای بزرگی داشته باشد.
بهعنوان مثال، از آنجایی که در کاسکادیا، شواهد کمی از لرزشهای کم عمق و با حرکت آهسته وجود دارد، شبکه وابسته به زمین لرزه شمال غرب اقیانوس آرام (PNSN) قصد دارد حسگرها را در مناطق کلیدی گسل قرار دهد تا احتمال زمین لرزههای بزرگ را نظارت کند.
هارولد توبین، مدیر PNSN گفت: ما میخواهیم فرآیندهای بخش کم عمق گسل را به صفر برسانیم زیرا این چیزی است که اندازه سونامی را تعیین میکند. ترمیم گسل همه چیز را توضیح نمیدهد اما دریچهای از عملکرد گسلهای ناحیه فرورانش را به روی ما باز میکند که پیش از این اطلاعی از آن نداشتیم.
یافتههای این تحقیق در مجله Science منتشر شده است.