به گزارش آیزندگی، محرومیت هیجان یا همان کمبود محبت، به واسطه عدم مراقبت درست، عدم حمایت، نبود دلبستگی و عدم توجه از طرف مهمترین نزدیکان کودک یعنی پدر و مادر از همان سالهای نخست زندگی بروز میکند. این کمبود محبت ناشی از عوامل متعددی مانند متارکه، بدرفتاری یا سایر شرایط پیچیده خانوادگی است که باعث میشود کودکان بدون توجه و ارتباط عاطفی رها شوند. در ادامه علائم کمبود محبت در کودکان را مرور میکنیم.
کمبود محبت چیست؟
کمبود محبت یا محرومیت هیجانی زمانی بروز میکند که به دلیل عدم مراقبت درست و عدم محبت از طرف کس یا کسانی که مسئولیت اصلی مراقبت از کودک را برعهده دارند نسبت به او کم توجهی شود. این مسئله میتواند در شرایط آسیبرسانی مانند متارکه یا سورفتار بروز کند اما علاوهبراین در شرایطی که والدین از نظر عاطفی و احساسی کودک را حمایت نمیکنند و به او زمان و توجه لازم را اختصاص نمیدهند نیز کمبود محبت بروز کند.
در نتیجه کودک احساس «دوست داشته نشدن» دارد. او احساس میکند از طرف خانواده پس زده یا نادیده گرفته میشود. تمام این موارد تاثیر منفی روی احساسات و عواطف کودک دارد. زمانی که کودک بسیار کوچک است متوجه این شرایط نیست اما این حس را دارد که در محیطی قرار گرفته است که به او عشق و توجی که نیاز دارد داده نمیشود.
علائمی که نشان میدهد کودک کمبود محبت دارد
بروز رفتارهای تهاجمی
زمانی که کودکی رفتارهای تهاجمی و خشن بروز میدهد لازم است که به او توجه کنید و بهخصوص اینکه به حرفهایش با دقت گوش دهید. به او نشان دهید که خواستهها و گفتههایش برایتان مهم است تا اینکه به شما اعتماد کرده و در خصوص مسائلی که ذهنش را درگیر کرده با شما صحبت کند.
نافرمانی و سرکشی
اگر کودکی احساس کند که از طرف والدین نادیده گرفته میشود از گوش دادن به حرفها و خواستههای والدین سرباز زده و رفتارهای منفی از خود بروز میدهد تا در کانون توجه قرار بگیرد.
از مهمترین علائم نافرمانی و سرکشی کودکان میتوان به عصبانیت، تکانشگری، تغییرات ناگهانی خلق و خوی، گریههای غیرقابل کنترل، مشکلات تهاجمی و ترس اشاره کرد. اگر محرومیت عاطفی توسط یک متخصص درمان نشود و کودک نتواند بر این مشکل غلبه کند این مسئله منجر به شکلگیری احساس پوچی و بیاعتمادی میشود که با بالا رفتن سن، کودک را تحت تاثیر قرار میدهد. در کودکان کوچکتر عدم دریافت محبت و توجه کافی باعث به وجود آمدن ترسی میشود که کودک احساس میکند ممکن است ازطرف خانواده ترک و ترد شود. در این شرایط لازم است که به روان درمانگر مراجعه کنید تا این ترس را مهار کند.
ناامنی
زمانی که کودک به واسطه کمبود محبت احساس خلا عاطفی میکند، خود را محافظت نشده و بدون حامی حس میکند. به این ترتیب از برقراری ارتباط با سایرین واهمه دارند. این قبیل کودکان همیشه حالت دفاعی دارند و حس عدم اعتمادی که نسبت به همه دارند نشانه این است که یک جای کار اشتباه بوده است.
عملکرد تحصیلی ضعیف
کمبود محبت اثرات خود را در عملکرد تحصیلی بچهها نیز میگذارد و شما با کارنامهای ضعیف، مشکلات یادگیری و نبود انگیزه برای انجام تکالیف مدرسه روبه رو میشوید. رشد زبانی این کودکان با تاخیر پیش میرود و مهارتهای اجتماعی ضعیفی دارد. آنها تمام ابراز محبت اطرافیان را پس میزنند.
توجه مفرط به لوازم الکترونیکی
برخی والدین برای اینکه کودک خود را ساکت کنند و به کارهای خود رسیدگی کنند آنها را جلوی وسایل الکترونیکی مانند تبلت، تلفنهای همراه، تلویزیون و غیره مینشانند. این مسئله باعث میشود که کودک از تعاملات انسانی دور بیافتد و در نتیجه به این وسایل معتاد شود.
نتایج کمبود محبت در کودکان
کودکی که با کمبود محبت بزرگ میشود اعتماد به نفس نخواهد داشت. این کودکان در بروز احساسات خود و کنترل آنها دچار مشکل میشوند. مشکلات تمرکز و اضطراب از دیگر مسائل این کودکان است. علاوهبراین، مشکل کنترل تکانشگری، تغییرات خلق و خوی، واکنشهای تهاجمی، ضعف در رشد مهارتهای زبانی و اجتماعی و غیره جزو عوارض دیگر کمبود محبت در کودکان است. در نهایت اینکه کمبود محبت و تمام علائم آن میتواند تا سنین بزرگسالی با کودک بماند. این مسئله باعث میشود که این کودکان به افرادی وابسته با مهارتهای اجتماعی و خودمحوری ضعیف تبدیل شوند.
تمام علائم کمبود محبت که اشاره شد زنگ خطری برای والدین است که متوجه شوند کاری را به درستی انجام ندادهاند و در نتیجه باید جبران کرده و از ادامه یافتن این روند جلوگیری کنند.
به یاد داشته باشید که کمبود محبت به رشد شخصیتی آسیب میزند و مشکلات هویتی و عدم بلوغ عاطفی به بار میآورد. در نتیجه در آینده، زمانی که کودک به فرد بزرگسالی تبدیل میشود به دلیل بی اعتمادی، در برقراری روابط پایدار دچار مشکل میشود.
منبع: سلامت